PASTERELOZA- JEST NOWA SZCZEPIONKA!

PASTEURELLA MULTOCIDA - pałeczka wytwarzająca dermonekrotoksynę i uszkadzająca małżowiny nosowe- jest główną przyczyną przewlekłych katarów i infekcji dróg oddechowych u królików, z którymi często pacjenci zmagają się długoterminowo ( mówimy wtedy o tak zwanym "zakaźnym katarze królików" ).

Nosicielstwo tego zarazka jest bardzo powszechne, a patogen dochodzi do głosu najczęściej w sytuacjach zwiększonej ekspozycji na stres, np. związany ze zmianą środowiska, przybyciem nowego osobnika do stada, nagłymi zmianami temperatur oraz z transportem. Zakażeniom sprzyja zła wentylacja i wysoka wilgotność powietrza oraz niewłaściwe żywienie. Choroba najczęściej dotyczy najmłodszych pacjentów i jest związana ze stresem poodsadzeniowym oraz zmianą opiekuna ( z matki króliczej- na człowieka ). Wraz z innymi bakteriami towarzyszącymi ( w tym gł. Bordetella bronchiseptica, Moraxella, Staphylococcus, Pseudomonas aeruginosa... ) zarazek ten powoduje zmiany zanikowe w błonie śluzowej nosa z objawami silnego kataru ( początkowo surowiczy- potem śluzowy- wreszcie ropny ), kichania, chrapania oraz ropne, przewlekłe infekcje płuc, jak również powstawanie ropni wielonarządowych, w tym gł. ropnie ucha środkowego i wewnętrznego, ropnie skóry, mięśni; ropne zapalenia wielostawowe, ropnie okołozębowe, ropne zapalenie spojówek, woreczków i kanalików łzowych, ropne zapalenia dróg rodnych, jąder; rzadziej ropne zapalenie osierdzia i mózgu oraz włóknikowe zapalenie otrzewnej, prosówkowate zmiany w wątrobie i śledzionie. Króliki tracą na wadze, występuje finalnie brak apetytu i silna duszność; często skrzywienie głowy. Ponieważ głównym objawem jest ropna infekcja jamy nosowej z gęstym ropnym katarem i dusznością- w postępowaniu diagnostycznym najczęściej wykonuje się wymaz z nozdrzy tylnych cienką wymazówką ( podobnie jak w diagnostyce infekcji covid u ludzi ). Czasem konieczna jest radiodiagnostyka ( prześwietlenie czaszki, klatki piersiowej ) i bad. USG jamy brzusznej.

LECZENIE obejmuje długotrwałą antybiotykoterapię ogólną i nebulizacje oraz pomocniczo leki stymulujące układ odpornościowy, apetyt i wspomagające trawienie ( często wtórnie do przewlekłej, agresywnej antybiotykoterapii występują zaburzenia pracy przewodu pokarmowego ). W terapii stosuje się najczęściej tetracykliny, aminoglikozydy, chinolony, czasem sulfonamidy, penicyliny, tylozynę, tulatromycynę. Leczenie jest często bezowocne z uwagi na słabą penetrację antybiotyków do miejsc takich jak zorganizowane ropnie narządowe, zatoki, ucho środkowe...Często dochodzi do nawrotów i zwykle mamy do czynienia z powtarzaną antybiotykoterapią, co sprzyja niestety powstawaniu antybiotykooporności i coraz słabszą odpowiedzią na leczenie. Czasem dobrze sprawdzają się autoszczepionki, które wykonujemy z izolatów bakterii pobranych z nosa pacjenta. 

Bakterie roznoszone są poprzez  środowisko i bezpośredni kontakt na inne osobniki, które niekoniecznie będą chorować, ale stają się nosicielami zarazka dla innych, słabszych króliczków, które dołączają do stada. W hodowlach domowych szacuje się, że około 30- 90 % króliczków to bezobjawowi nosiciele. Choroba może przebiegać w postaci ostrej ( z dużą śmiertelnością ), ale częściej w postaci przewlekłej ( z przewlekłymi infekcjami, bardzo częsta postać wśród naszych pacjentów ).

Od niedawna w Polsce mamy wreszcie inaktywowaną szczepionkę PASORIN-OL, którą możemy skutecznie poddać immunizacji króliczki już w wieku 4 tygodni, choć zalecamy bezpieczne szczepienie króliczków od 7 tygodnia życia. Szczepienie wykonuje się wówczas dwukrotnie ( dwie dawki ), w odstępie 3 tyg.; kolejne dawki przypominające producent zaleca podawać co 0,5 roku. Szczepionka może być podawana równocześnie ze szczepionką Pestorin Mormyx ( pomór klasyczny+ myksomatoza ), choć zalecamy rozdzielenie tych szczepień w czasie. Czas powstawania odporności wynosi ok. 3 tyg. po drugim szczepieniu i utrzymuje się przez 0,5 roku. Z ubocznych działań producent podaje możliwe samoustępujące odczyny miejscowe ( 0,5-3 cm ) oraz przejściowy brak apetytu ( do dwóch dób po szczepieniu ).